Nέα Ζημία στην αγροτοκαλλιέργεια λόγω ΤΑΡ

Από 18.000 ιδιοκτησίες θα περάσει ο αγωγός ΤΑP στην Ελλάδα. Οι χιλιάδες ιδιοκτήτες ακινήτων θα χρειαστεί να έρθουν σε συμφωνία με τη διαχειρίστρια εταιρεία του αγωγού Trans Adriatic Pipeline (ΤΑΡ) προκειμένου το έργο να περάσει από τα χωράφια τους, με βάση τους πρώτους υπολογισμούς της κοινοπραξίας.

Την περίοδο αυτή βρίσκονται σε εξέλιξη μελέτες για τον καθορισμό των αποζημιώσεων ανά είδος καλλιέργειας, καθώς και έρευνα για να προσδιοριστούν οι νόμιμοι ιδιοκτήτες, να καθοριστούν επακριβώς τα όρια των ιδιοκτησιών τους, ώστε η διαδικασία να προχωρήσει στο επόμενο βήμα, δηλαδή να ξεκινήσουν επαφές με καθέναν από τους εμπλεκόμενους ιδιοκτήτες.

Είναι προφανές ότι οι τιμές θα έχουν ιδιαιτέρα χαμηλή τιμή στην προσπάθεια των εταιρειών να προσποριστούν την πολιτική απόφαση κάτι που αναμένεται να προκαλέσει αντιδράσεις απο τον εναπομείναντα γεωργικό ιστό καλιεργητών. 

Το σκεπτικό είναι ότι η κοινοπραξία θα υποβάλει προσφορά στον ιδιοκτήτη για να περάσει ο αγωγός από το χωράφι του, αποζημιώνοντάς τον για την καλλιέργεια (εφόσον διαθέτει) και καταβάλλοντάς του ένα ενοίκιο για να της παραχωρήσει δουλεία διόδου.

Διαφορετικά, εφόσον δηλαδή τα δύο μέρη δεν τα βρουν, θα προχωρά η διαδικασία της αναγκαστικής απαλλοτρίωσης. Σύμφωνα με τις έως τώρα εκτιμήσεις, το 80% των περιοχών απ' όπου θα διέλθει ο TAP είναι γεωργικές εκτάσεις.

Tώρα για το κατά πόσον αυτός ο αγωγός έχει ενδιαφέρον οικονομικό για την χώρα και τα ανταλάγματα ακόμα δεν έχουμε ενημερωθεί πλην όμως είναι προφανές ότι είναι πολιτική απόφαση στήριξης της κυβέρνησης Σαμαρά όπως αναφέρεται στα αυστριακά μέσα που δείχνουν ιδιαίτερο ενδιαφέρον λόγω της συμμετοχής αυστριακής εταιρείας στον ανταγωνιστικό αγωγό Nabucco και αποδίδουν την επιλογή ΤΑΡ σε πολιτικές παρεμβάσεις και όχι οικονομικούς υπολογισμούς.

Σύμφωνα με τις επερωτήσεις στην Βουλή πέραν των άλλων σημειώνονται και τα εξής :

 1. Η όδευση του TAP από περιοχές του δικτύου NATURA, θα προκαλέσει από μέτρια έως και σημαντική όχληση της τοπικής προστατευόμενης πανίδας,μέχρι οριστικής μετατοπίσεως της, μη αναστρέψιμες ζημιές στις προστατευόμενες περιοχές και κατακερματισμό των οικοτόπων.

2.Οι αγροτικοί σύλλογοι των περιοχών διέλευσης του TAP  θα υποστούν ζημίες καθώς - όπως οι ίδιοι έχουν επισημάνει - ο μικρός και πολυτεμαχισμένος κλήρος θα συρρικνωθεί, οδηγώντας τους παραγωγούς σε οικονομικό αφανισμό. Παράλληλα, η όδευση του αγωγού από τα καλλιεργήσιμα αγροτεμάχια θα μειώσει σημαντικά την αξία τους, ενώ η διαγώνια διέλευση του TAP θα χωρίσει πολλά χωράφια στη μέση, αυξάνοντας το κόστος κατεργασίας για τον ιδιοκτήτη παραγωγό.

3. Πολλά ερωτήματα γεννά το μικρό βάθος υπογείωσης του αγωγού (ένα μόλις μέτρο), αφού κατά τη διέλευσή του από αγροτική γη με έντονες δραστηριότητες και υποδομές, όπως αρδευτικά και στραγγιστικά κανάλια θα δημιουργήσει προβλήματα.

4.Το ΤΕΕ και το ΓΕΩΤΕΕ Α.Μ. έχουν εκφραστεί αρνητικά στο ενδεχόμενο διέλευσης του αγωγού από περιοχές υψηλής παραγωγικότητας και ότι οι δύο φορείς κατηγόρησαν την εταιρία πως η διαδικασία διαβούλευσης με τους κατοίκους των χωριών διέλευσης είναι προσχηματική.

Η διαδρομή του αγωγού ΤΑΡ

Την διαδρομή που θα ακολουθήσει το μεγαλύτερο τμήμα του αγωγού ΤΑΡ στη Βόρεια Ελλάδα μεταφέροντας το αζέρικο αέριο στην Ευρώπη περιγράφει η Μελέτη Περιβαλλοντικών και Κοινωνικών Επιπτώσεων, η οποία κατατέθηκε χθες προς έγκριση στο υπουργείο Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής από την εταιρεία του αγωγού.

Σύμφωνα με εκτενές ρεπορτάζ της εφημερίδας «ΤΑ ΝΕΑ», τον σχετικό φάκελο περιγράφονται αναλυτικά η πορεία χάραξης, οι δρόμοι πρόσβασης, τα εργοτάξια, καθώς και τα σημεία των λειτουργικών εγκαταστάσεων. Η μελέτη περιλαμβάνει επίσης λεπτομερή ανάλυση της προτεινόμενης πορείας του αγωγού στην Ελλάδα, των μόνιμων και προσωρινών υποδομών που απαιτούνται στη φάση της κατασκευής του - όπως είναι οι δρόμοι πρόσβασης και τα εργοτάξια - καθώς και των λειτουργικών εγκαταστάσεων που θα υπάρξουν όταν τελειώσει η κατασκευή - όπως σταθμοί συμπίεσης και βαλβιδοστάσια. Οι δημιουργοί του αγωγού σχεδιάζουν η κατασκευή του να αρχίσει το 2015 και η μεταφορά αερίου το 2019. Αξίζει, δε, να σημειωθεί ότι η μελέτη εκπονήθηκε από κοινού από Έλληνες και ξένους ειδικούς ώστε να είναι εναρμονισμένη τόσο με την ελληνική νομοθεσία όσο και με τις διεθνείς πρακτικές που προβλέπει η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Ανασυγκρότησης και Ανάπτυξης (ΕΤΑΑ).

Το ελληνικό τμήμα του αγωγού θα εκτείνεται από τους Κήπους του Έβρου στα ελληνοτουρκικά σύνορα μέσω Κομοτηνής, Νέας Μεσημβρίας (βορειοδυτικά της Θεσσαλονίκης) και θα καταλήγει στα ελληνοαλβανικά σύνορα. Η μελέτη που υποβλήθηκε αναφέρεται τόσο στον αγωγό όσο και στις προσωρινές υποδομές που απαιτούνται κατά τη φάση κατασκευής τους, καθώς και στις μόνιμες εγκαταστάσεις υποστήριξης της λειτουργίας του, συμπεριλαμβανομένων των βαλβιδοστασίων κατά μήκος της χάραξης και δύο σταθμών συμπίεσης που θα υπάρχουν στο ελληνικό τμήμα (σ.σ: στους Κήπους και στις Σέρρες).



Πατήστε πάνω στο χάρτη για μεγέθυνση

(Πηγή: εφημερίδα «ΤΑ ΝΕΑ»)

Ο ΤΑΡ αρχικά θα έχει δυναμικότητα 10 δισ. κυβικών μέτρων ανά έτος. Από τους Κήπους μέχρι τη Νέα Μεσημβρία, η όδευση του αγωγού - που θα έχει μήκος περίπου 359 χλμ. - ακολουθεί σε μεγάλο μήκος τον υπάρχονται αγωγό αερίου της ΔΕΣΦΑ. Από την περιοχή της Νέας Μεσημβρίας και δυτικά προς τα ελληνοαλβγανικά σύνορα, η όδευση του αγωγού έχει μήκος 184 χλμ. και δεν ακολουθεί κάποια υπάρχουσα υποδομή.

Όσον αφορά τις περιβαλλοντικές επιπτώσεις, η περιοχή επιρροής ορίζεται ως ένας διάδρομος 500 μέτρων κατά μήκος του άξονα της προτεινόμενης όδευσης (σ.σ: 250 μέτρα πλάτος εκατέρωθεν) και 500 μέτρα από τα όρια των προτεινόμενων των εργοταξίων, των βαλβιδοστασίων, των αποθηκευτικών χώρων και των σταθμών συμπίεσης. Αυτή η ζώνη, σύμφωνα με τη μελέτη, θεωρείται επαρκής για να καλύψει την περιοχή που επί της ουσίας θα επηρεαστεί από τις δραστηριότητες του έργου και για τις εκτός των ορίων του έργου περιβαλλοντικές επιπτώσεις - όπως για παράδειγμα ο θόρυβος και η ποιότητα του αέρα.

Το ευρύτερο όφελος για την Ελλάδα, πάντως, αναμένεται να είναι η καταβολή του τέλους διαμετακόμισης και η φορολογία κατά τη διάρκεια της λειτουργίας. Μάλιστα, σε μελέτη που έχει εκπονήσει το ΙΟΒΕ έχει εκτιμηθεί ότι κατά την διάρκεια της ζωής του αγωγού τα έσοδα του ελληνικού Δημοσίου θα είναι της τάξης των 1,2 δισ. ευρώ μέσω των φόρων.

Όσον αφορά την μελέτη περιβαλλοντικών και κοινωνικών επιπτώσεων αυτή θα τεθεί σε δημόσια διαβούλευση έως τις 30 Οκτωβρίου. Μάλιστα, οι συναντήσεις με τους φορείς θα διεξαχθούν από κοινή ομάδα αναδόχων μελετητών του ΤΑΡ, τοπικών υπεργολάβων μελετητών (Asprofos, Exergia) και εκπροσώπων του ΤΑΡ, ενώ από τις 16 Σεπτεμβρίου έως και τις 18 Οκτωβρίου θα πραγματοποιηθούν οι συναντήσεις με τις τοπικές κοινωνίες.

Τα βασικά σημεία της έκθεσης

Η κατασκευή και στη συνέχεια η λειτουργία του μεγάλου αυτού έργου που θα ξεπερνά τα 540 χλμ. - μόνο το ελληνικό κομμάτι - αναμένεται σύμφωνα με τη μελέτη να προκαλέσει προσωρινές και μόνιμες περιβαλλοντικές επιπτώσεις στις περιοχές διέλευσης του αγωγού.

Η κατασκευάστρια εταιρεία ΤΑΡ αναφέρει ότι αρκετοί καλλιεργητές θα υποχρεωθούν να αλλάξουν καλλιέργειες και άλλοι να τις εγκαταλείψουν, αφού πρώτα λάβουν τις προβλεπόμενες αποζημιώσεις, όπως συμβαίνει πάντα σε κάθε μεγάλο έργο κοινής ωφελείας. Η ΤΑΡ AG παραδέχεται επιπλεόν ότι θα υπάρξουν κάποιες περιβαλλοντικές επιπτώσεις κυρίως κατά την διάρκεια κατασκευής του έργου αλλά και της λειτουργίας του.

Οι τακτικές συντηρήσεις του αγωγού - του οποίου η ζώνη ασφαλείας θα καλύπτει 250 μέτρα και από τις δύο πλευρές - δεν θα επιτρέπουν την βλάστηση δέντρων με βαθιές ρίζες. Έτσι, η μελέτη περιγράφει τις τεχνικές που θα χρησιμοποιηθούν κατά την διάρκεια των 3,5 χρόνων κατασκευής του έργου ώστε να ελαχιστοποιηθούν οι παρενέργειες. Η ζώνη εργασίας του αγωγού θα απαιτήσει συνολικά περίπου 2.000 εκτάρια γης στο σύνολο των 543 χλμ. μήκους του αγωγού.

Σύμφωνα, πάντως, με τις επίσημες εκτιμήσεις κατά την διάρκεια κατασκευής του έργου θα δημιουργηθούν περίπου 2.000 άμεσες θέσεις εργασίας, ενώ συνολικά θα δημιουργηθούν και άλλες περίπου 10.000 έμμεσες θέσεις.

Το 80% αυτής της έκτασης αποτελείται από γεωργικές εκτάσεις που έχουν υποστεί συχνές τροποποιήσεις στη χρήση και παρουσιάζουν μεγάλη κατάτμηση. Όπως σημειώνεται, μετά την αποκατάσταση και την επαναφύτευση της ζώνης ασφαλείας τα είδη της βλάστησης που δεν θα επηρεαστούν κατά τη λειτουργία είναι όσα έχουν μικρό ριζικό σύστημα.

Τέλος, αξίζει να σημειωθεί ότι ο αγωγός θα τοποθετηθεί μόλις ένα μέτρο κάτω από την επιφάνεια της γης και η σχετική μελέτη αναφέρει ότι η συνολική απώλεια των οικοτόπων που είναι καταγεγραμμένοι θα είναι προσωρινή και υπολογίζεται περίπου στα 376 εκτάρια.
lasfida

www.estetbroker.blogspot.com