ΕΝΦΙΑ: Ο φόρος που μεγαλώνει τον άδικο καταμερισμό των βαρών

ΕΝΦΙΑ: Ο φόρος που μεγαλώνει τον άδικο καταμερισμό των βαρών

Αδιαφανής διαδικασία

Σχεδόν ενάμισης χρόνος πέρασε από τότε που η κυβέρνηση (τριμερής τότε) ξεκίνησε να διαβουλεύεται στο εσωτερικό της για τον νέο νόμο που θα αντικαθιστούσε το περιβόητο «χαράτσι» και τον ΦΑΠ. Ο νέος νόμος που παρουσιάστηκε είναι προϊόν τόσο προσεκτικής μελέτης … που μόνο το τελευταίο διάστημα ανασκευάστηκε εκ βάθρων αρκετές φορές. Μάλιστα, στο απόγειο του συνεχούς πάρε-δώσε μεταξύ του υπουργείου Οικονομικών και των βουλευτών της συμπολίτευσης, λίγο έλειψε να αποφασιστεί η συνέχιση της είσπραξης του χαρατσιού από την ΔΕΗ.

Αλλά και η λεγόμενη διαβούλευση πήγε περίπατο: Το Νομοσχέδιο είναι αποτέλεσμα μακροχρόνιου διαλόγου (ξεκίνησε τον Σεπτέμβριο του 2012!) μεταξύ ΝΔ-ΠΑΣΟΚ και ΔΗΜΑΡ (όσο ήταν στην κυβέρνηση), αλλά όχι διαλόγου με την κοινωνία.  Οι φορείς αγροτών, λογιστών, οικονομολόγων, εργαζομένων στις φορολογικές υπηρεσίες κλπ., ενημερώθηκαν για το περιεχόμενό του ..... από το διαδίκτυο! Δεν είναι αποτέλεσμα επεξεργασιών των αρμοδίων υπηρεσιών του Υπουργείου Οικονομικών.  Σε αυτές πήγε έτοιμο από  ... άγνωστη πηγή και απλά έκαναν νομοτεχνική επεξεργασία των διατάξεων.

Φόρος άδικος και αναποτελεσματικός

Έτσι, ο Ενιαίος Φόρος Ιδιοκτησίας Ακινήτων (ΕΝΦΙΑ) αποτελεί έναν άδικο και αναποτελεσματικό φόρο ο οποίος:

1. Παγιώνει την υπερφορολόγηση της μικρής και μεσαίας ιδιοκτησίας, αφού οι φόροι που θα εισπράττονται εφεξής από τα ακίνητα θα είναι 6,5 φορές μεγαλύτεροι από τα προ κρίσης επίπεδα.
2. Δεν προβλέπει αφορολόγητο και δεν προστατεύει την πρώτη κατοικία και τη μικρή ιδιοκτησία. Ο βασικός φόρος του ΕΝΦΙΑ θα επιβάλλεται από το πρώτο τ.μ. ανά ακίνητο, σε όλα τα ηλεκτροδοτούμενα και μη ακίνητα, σε οικόπεδα και αγροτεμάχια. Η κλίμακα του κύριου φόρου για τα κτήρια και τα αγροτεμάχια έχει αρνητική προοδευτικότητα, δηλαδή επιβαρύνονται αναλογικά περισσότερο τα ακίνητα σε περιοχές με μικρότερη τιμή ζώνης.
3. Η φορολογία στηρίζεται στις εξωπραγματικές αντικειμενικές αξίες (τιμές ζώνης ΣΑΟ κλπ.), που  σε πολλές περιπτώσεις είναι υψηλότερες έως και 60% από τις εμπορικές  αξίες, ενώ εμπεριέχουν και στρεβλώσεις στη διαμόρφωση των τιμών ζώνης από περιοχή σε περιοχή. Να σημειωθεί ότι το τελευταίο διάστημα δημοσιεύτηκαν έρευνες μεσιτικών γραφείων που διαψεύδουν τον κ. Στουρνάρα σε σχέση με το επιχείρημά του ότι σε ενδεχόμενο επανακαθορισμό των αξιών θα χρειάζονταν να ανεβούν οι αντικειμενικές αξίες στις λαϊκές συνοικίες. Σχεδόν σε όλες τις περιοχές οι σημερινές εμπορικές αξίες υπολείπονται των αντικειμενικών.
4.  Δεν προστατεύει αυτούς που αντικειμενικά δεν μπορούν να πληρώσουν. Η κυβέρνηση εμπαίζει τις αδύναμες κοινωνικές ομάδες, υποσχόμενη δήθεν εξαιρέσεις από το φόρο. Τα εισοδηματικά και τα άλλα κριτήρια που θεσπίζει ως προϋποθέσεις καθιστούν αδύνατη την ένταξη των πολιτών, αφού θα πρέπει να ισχύουν σωρευτικά οι παρακάτω τρεις προϋποθέσεις:

- 9.000 ευρώ συνολικό οικογενειακό εισόδημα, πραγματικό ή τεκμαρτό για άγαμο & 1.000 για τη σύζυγο και για κάθε προστατευόμενο τέκνο.

- Συνολικά η επιφάνεια των κτισμάτων να μη υπερβαίνει τα 150τμ.

- Να μην έχουν ληξιπρόθεσμες οφειλές στο Δημόσιο και τα ασφαλιστικά ταμεία.

Επομένως ο  άνεργος με τεκμαρτό εισόδημα από μία κατοικία και ένα αυτοκίνητο  θα πρέπει να πληρώσει. Νοικοκυριά σε πλήρη οικονομική αδυναμία είναι δυνατό να μη χρωστούν στο δημόσιο; Εκτός ελαφρύνσεων μένουν άτομα με βαριές αναπηρίες, όπως εγκεφαλική παράλυση, νοητική αναπηρία, αυτισμό, σύνδρομο Down, κλπ., που έχουν χαρακτηριστεί ανάπηροι σε ποσοστό 67%.

5. Φοροελαφρύνει όμως σκανδαλωδώς, σε σχέση  με  το τι ισχύει φέτος, την πολύ μεγάλη ακίνητη περιουσία, αφού στην κλίμακα του συμπληρωματικού φόρου δεν περιλαμβάνει την ανώτερη κλίμακα 2% του ΦΑΠ, που ίσχυε μέχρι σήμερα. Τα νομικά πρόσωπα και οι οff-shore  εταιρίες  με πολύ μεγάλη περιουσία θα πληρώνουν λιγότερο συμπληρωματικό φόρο σε  σχέση με τα φυσικά πρόσωπα. Αντίθετα οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις θα αντιμετωπίσουν νέες επιβαρύνσεις.
6. Επιβαρύνει σημαντικά τις μονοκατοικίες, αφού πέρα από το κτήριο, θα επιβάλλεται επιπλέον φόρος και στο οικόπεδο ή στο αγροτεμάχιο που βρίσκεται το ακίνητο. Οι επιβαρύνσεις, ιδιαίτερα στα χωριά θα είναι δυσβάστακτες, αφού οι μονοκατοικίες είναι ο κανόνας.
7. Η κυβέρνηση ψεύδεται όταν ισχυρίζεται ότι το τελικό σχέδιο επιβάλλει μικρότερες επιβαρύνσεις στα αγροτεμάχια σε σχέση με το αρχικό σχέδιο. Ενώ μείωσε τον φόρο βάσης στο 1€/στρέμμα, διπλασίασε τον συντελεστή για τις μονοετείς καλλιέργειες που ίσχυε στο προσχέδιο εξομοιώνοντάς τες με τις δεντροκαλλιέργειες (π.χ. σιτάρι και βαμβάκι, δηλαδή την κατηγορία αγροτεμαχίων που αποτελεί την πλειοψηφία, όπου ο φόρος βάσης ξεκινάει από τα 2€/στρεμ.), με συνέπεια εν τέλει να προκύπτουν σημαντικές επιβαρύνσεις σε σχέση με την αρχική εκδοχή του φόρου.
8. Απαλλάσσει από το φόρο όλα τα ακίνητα για τα οποία έχει κυρωθεί με νόμο  σύμβαση παραχώρησης εκ μέρους του Δημοσίου. Έτσι αποδεικνύει την έλλειψη διαπραγματευτικής ικανότητας για το  συμφέρον του δημοσίου.
9. Οι επενδυτές που  θα εκμεταλλευτούν τα ακίνητα που θα αγοράσουν από το Δημόσιο, όπως ο  Αστέρας  της  Βουλιαγμένης που η πώλησή του ολοκληρώθηκε,  θα έχουν ιδιαίτερα ευνοϊκή φορολογική αντιμετώπιση.  Τα χρυσά ακίνητα μέχρι να μεταβιβαστούν σε τρίτους από τον επενδυτή θα εντάσσονται για   τον  υπολογισμό του ΕΝΦΙΑ στην ευνοϊκότερη  φορολογική ζώνη, δηλαδή θα πληρώνουν 3 ευρώ για τα οικόπεδα και 1 ευρώ για τα εκτός σχεδίου, ενώ θα  απαλλάσσονται εντελώς από τον συμπληρωματικό φόρο.  
10. Ο νέος φόρος ακινήτων θα συσσωρεύσει νέα ληξιπρόθεσμα χρέη στα ήδη υπερχρεωμένα νοικοκυριά, αφού σύμφωνα με τα στοιχεία που παραθέτει το ίδιο το Υπουργείο Οικονομικών, θα βεβαιωθούν 3,24 δις για να εισπραχτούν 2,65 δις περίπου. Συνεπώς θα δημιουργηθούν 600 εκ. νέα ληξιπρόθεσμα χρέη, με 2 στους 10 φορολογούμενους να μην μπορούν να πληρώσουν.
11. Δυστυχώς, υπάρχουν και άλλες πράξεις της κυβέρνησης που υποσκάπτουν τη μικρή ιδιοκτησία. Η πρωτοβουλία της κυβέρνησης για μείωση του φόρου μεταβίβασης (σε περίοδο που η αγορά είναι παγωμένη), η αδράνειά της για το αυξανόμενο ενδιαφέρον των distress funds για αγορά των δικαιωμάτων είσπραξης των δανείων των νοικοκυριών και η εξαγγελμένη σταδιακή άρση της απαγόρευσης πλειστηριασμών δημιουργούν θεσμικό υπόβαθρο για πλήρη ανατροπή του φαινομένου του υψηλού ποσοστού ιδιοκατοίκησης στη χώρα μας.
12. Τέλος, ο ΕΝΦΙΑ είναι ένας φόρος με ελάχιστη ανταποδοτικότητα. Και αυτό σε αντίθεση με τις περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες, όπου ο φόρος ακίνητης περιουσίας ή περιουσίας εν γένει, κατευθύνεται σε συγκεκριμένες ανταποδοτικές δαπάνες, και για αυτό κυρίως αποτελεί πόρο της τοπικής αυτοδιοίκησης.

Μεγάλοι χαμένοι του νέου φόρου θα είναι:

1. Όσοι έχουν ακίνητη περιουσίας κάτω από τα 200.000 ευρώ. Οι ιδιοκτήτες αυτοί πλήρωναν μέχρι σήμερα το χαράτσι της ΔΕΗ ενώ δεν πλήρωναν τίποτα για τα οικόπεδα που βρίσκεται μέσα το ακίνητο.
2. Όσοι έχουν στην ιδιοκτησία τους μη ηλεκτροδοτούμενα σπίτια, καταστήματα, γραφεία που μέχρι σήμερα δεν πλήρωναν χαράτσι της ΔΕΗ.
3. Φορολογούμενοι που έχουν στην ιδιοκτησία τους μόνο οικόπεδα αξίας κάτω από 200.000 ευρώ, που έως σήμερα δεν πλήρωναν φόρο μεγάλης ακίνητης περιουσίας.
4. Ιδιοκτήτες μονοκατοικιών αξίας κάτω από 200.000 ευρώ καθώς θα πληρώσουν διπλό φόρο, ξεχωριστά για το σπίτι και για το  οικόπεδο που δεν αξιοποιείται.
5. Όσοι έχουν αγροτεμάχια που θα φορολογηθούν για πρώτη φορά.

www.estetbroker.blogspot.com
*Τα σχόλια δημοσιέυονται άκριτα με την προυπόθεση ότι είναι κόσμια και διευκολύνουν τον διάλογο μεταξύ των αναγνωστών.